Muruc Ez-Zeheb

İçinde bulunduğumuz günlerde Türklerin akınları Endülüs İfrenc (Frengistan) ve Celalika (İspanya'da yaşayan Galiçyalılar) hudutlarına ulaşmıştır. Türkler Kostantiniyye ve diğer sözü edilen ülke topraklarına sürekli yağma seferleri düzenlemektedirler.

9. yüzyılın son yıllarında dünyaya gelen Hüseyin b. Alî el-Mesudî konulara yaklaşımı bakımından çağdaşı Müslüman tarihçilerden ayrılır. Zira o dönemde tarih yazanlar İslam öncesi çağları dahi İslam merkezli ele alırken Mesudî; Aristoteles Platon ve Batlamyus gibi çeşitli müelliflerin eserlerinden faydalanmış ve kelimenin tam anlamıyla bir dünya tarihi kaleme almıştır. Hintliler Çinliler Grekler Roma Bizans Persler Sâsânîler ve Türkler hakkında hem tarih hem coğrafya hem de kültürel antropoloji alanlarında kaynak niteliği taşıyan Murûc ez-Zeheb Orta Çağ İslam dünyasında kaleme alanın en sıra dışı kaynaklardan biri. 10. yüzyılın ilk yarısında tamamlanan ve çeşitli Batı dillerine de çevrilen bu eser araştırmacı ve tarihçilerin özellikle de Türk tarihi üzerinde çalışanların başvurmak zorunda oldukları bir kaynak.