İslam Kurumları Tarihi

Musluman toplumu etkileyen gizli unsurları ve önemli akımları anlayabilmek için, İslami kurumları incelemek çok önemlidir. Öyleyse, bu kurumların resmî veya medeni, iktisadi, sosyal, siyasi veya kulturel turlerini araştırmak; birçok toplumsal ve fikrî hareketin iç yuzu hakkında bize fikir verecektir. Örneğin hilafet sorununu anlamadan, İslam mezheplerinin doğuşunu ve bunlardan kaynaklanan göruş ayrılıklarını anlayabilir miyiz? Maliye siyasetini ve muslumanların takip ettiği vergi sistem ve kurumlarını öğrenmeden, kendini dinî bir renge boyayan toplumsal hareketlerin çoğundaki ve mevâlînin tavırlarındaki sırrı kavrayabilir miyiz? Meslek ve sanat teşkilatlarını; Ayyârîn, Şuttâr ve Fityân hareketlerini tetkik edip kavramadan, halkın İslam tarihine etkisinin çapını hissedebilir miyiz? diye soran Abdulaziz ed-Dûrî, bu eserinde, İslam'ın ilk dört asrında ortaya çıkan kurumların gelişim seruvenini anlatıyor. Böylelikle, kurumlar uzerine çalışma yapanlara araştırma usuluyle rehberlik ediyor. Eser, ayrıca, kurumların meydana geliş surecinde medeniyetler-kulturler arası etkileşimin rolunu de göstererek, tum insanlık nezdinde hayırlı bir toplum olma görevini kendi kurumları aracılığıyla yerine getirme arzusundakilere ışık tutuyor.