Fıkıhtan Faşizme _{Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Günah ve Suç}

FIKIHTAN FAŞİZME
Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Günah ve Suç
Ruth A. Miller
Princeton Üniversitesi Yakın Doğu Çalışmaları Bölümü'nde çalışmalarına devam eden Ruth A.
Miller'in' "FIKIHTAN FAŞİZME: Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Günah ve Suç" isimli eseri Prof.
Dr. Murteza Bedir'in önsözü ile Ekin Yayınları tarafından yayımlandı. Kitap, Hamdi Çilingir
tarafından Türkçeye çevrildi.
Bu kitapta Ruth Miller, Osmanlı İmparatorluğu'ndan Türkiye Cumhuriyeti'ne geçişte ceza
hukukunda yapılan değişiklikleri ele almakta ve Türkiye Cumhuriyeti devletinin ceza hukukunu
yönlendiren temel düşüncelerin tarihsel ve kuramsal köklerini ortaya koymaktadır. Tanzimat'tan
1930'lara kadar geçen dönemde ceza kanunlarında yapılan değişiklikleri dikkatle takip eden yazar,
bu değişimlerin ardında yatan düşünce ve felsefeyi "modern" dönemde gelişen devlet, birey ve
toplum anlayışıyla irtibatlandırarak ele almaktadır.
Yazar, Tanzimat sonrası Osmanlı bürokrasisinin, dünyada yaşanan "modern" gelişme ve
eğilimlere paralel bir şekilde genelde devleti, bürokrasiyi, toplumu, dini, ulemanın rolünü özelde
ise suç ve cezayı "modern zihniyet" çerçevesinde yeniden tanımlayıp yorumladıklarını ve modern
devlet ile bürokrasiyi inşa etmede ceza hukukunu etkin bir araç olarak kullandıklarını ortaya
koymaktadır. Yazara göre Tanzimat'tan Cumhuriyet'e uzanan süreçte ceza hukuku devlet ve
bürokrasi lehine öyle köklü bir dönüşüm gerçekleştirmiştir ki bu dönemden önce ceza hukukunun
korumayı hedeflediği mağdurlar birey, toplum ya da Tanrı hakları iken bu dönemle birlikte artık
'devlet' tek mağdura dönüşmüş, ceza hukukunun odağı da devlet ve bürokrasinin hakları ve
menfaatlerini korumaya yönelmiştir. Ceza hukukunda Tanzimat'tan Cumhuriyet'e yaşanan bu tür
gelişmeler nihayetinde Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında faşist ceza kanununun kabulüyle
neticelenmiştir.