365 Kur'an Kelimesi

Bu kitap, Dilde Devrimcilik adı altında milletin, Kuran kelimelerinden uzaklaştırılmaya, ruh kökünden koparılmaya çalışıldığı bir dönemde, Günde bir, yılda 365 Kuran kelimesi öğrenelim çağrısının hayata geçirilmesine yardımcı olmak gayesiyle hazırlanmıştır.

Mâlumdur ki, Kuran kelimeleri bu kitaba alınan 365 kelimeden ibaret değildir. Kelime seçimi yapılırken günlük hayatta kullandığımız bir kısım kelimelerle ilişkisi bulunan Kurânî kavramlara öncelik verilmiştir. Amaç, bu Kurânî kavramlarla aynı kökten türeyen ve günlük dilde kullanılan kelimeler arasında irtibat kurulabilmesine yardımcı olmaktır.

Seçilen kelimeler incelenirken kullanılan ve her kelimede aynı olan başlıklar ile ilgili şu açıklamaların yapılmasında fayda görülmüştür:

1. Anlamı başlığı altında seçilen kelimelerin mânâları iki ayrı madde hâlinde gösterilmiştir. Bazen kelimenin, masdar mânâları ile müştaklarının (türevlerinin) nispeten değişik mânâları, bazen de aynı kelimenin küçük ya da büyük- kendi bünyesindeki anlam farklılıkları maddelendirilmiştir. Genel olarak kelimelerin âyet-i kerimelerde geçen mânâlarıyla bunların eş anlamlıları tercih edilmiş; seçilen kelimelerin bütün mânâlarını bir arada gösterme gayesi güdülmemiştir.

2. Geçtiği âyetlerden bazıları başlığı altında meâlleri alınan âyet-i kerimelerin Arapça asıllarında, incelenen kelimenin kendisinin ya da herhangi bir sîgasının (kipinin) mutlaka bulunmasına özel bir itina gösterilmiş ve bunların meâllerdeki karşılıkları siyah harflerle yazılmıştır.

3. İlişkili olduğu kelimeler başlığı altında, seçilen kelimelerin Türkçede kullanılan değişik şekilleri ve içinde geçtiği terkip ya da deyimler gösterilmeye çalışılmıştır. Aynı masdardan türeyen ve farklı mânâlara gelen hayli kelime vardır. Meselâ, k-v-m masdarından türeyen kavim, kıyam, kıyamet kelimeleri gibi. Bunların ilişkili olduğu kelimeler yazılırken k-v-mden türeyen bütün kelimeler bir arada zikredilmemiş, -anlam yakınlıkları dikkate alınarak- seçilen kelimelerin kitaba alınan türevlerine taksim edilmiştir. Maksat, bir masdardan türeyen değişik sîgalardaki kelimelerin tek bir kelime etrafında toplanmasının ya da bazı kelimelerin değişik yerlerde tekrar tekrar yazılmasının önüne geçmektir.

4. Kullanım örnekleri başlığı altında geçmişte sıkça kullanılan ama bugün unutulmuş ya da unutulmaya yüz tutmuş kelime ya da terkiplerin bazıları cümleler içinde kullanılmış, meraklılarına yardımcı olmaya çalışılmıştır.

5. Açıklama-kıssa başlığı altında meâlleri alınan âyet-i kerimelerin konusuna ve özelliğine göre ya tefsir mahiyetinde kısa açıklamaları yapılmış ya da çeşitli hadis ve kıssalarla konuya açıklık getirilmeye çalışılmıştır. Çeşitli hikâye ve menkıbelere, derler ki diye başlanarak bunların, nihayet ibret için anlatılan hikâyeciklerden ibaret olduğuna işaret edilmek istenmiştir. Mâlumdur ki, kıssa anlatmaktan maksat hisse çıkarmaktır.

6. Âyet-i kerime meâlleri ya Heyet tarafından hazırlanıp Türkiye Diyanet Vakfı tarafından yayınlanan Kuran-ı Kerim ve Açıklamalı Meali adlı tercemeden ya da yine Heyet tarafından hazırlanıp Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yayınlanan Kuran Yolu Türkçe Meal ve Tefsir adlı 5 ciltlik tefsirden alınmıştır. Bu iki kaynak dışında herhangi bir mealden alıntı yapılmamıştır.

7. Her Kuran kelimesi ayrı ayrı ele alındığına, her farklı kelimeye ayrı açıklamalar yapıldığına ve gerektiğinde kıssa ya da menkıbe anlatıldığına göre, sanırım bu çalışmaya ansiklopedik bir mâhiyet yüklemek de mümkündür.

Sonuç olarak, 365 Kuran Kelimesi, Kurân-ı Kerim dinleyen müminlere bazı Kurânî kelimelerin mânâlarını hatırlatır, günlük dilde kullanılan kelimelerle Kuran kelimeleri arasında irtibat kurulmasına yardımcı olur, böylece duygu ve düşünceleri Kurân-ı Kerime yönlendirebilirse amacına ulaşmış olur. Gayret bizden, tevfik ve hidayet Allahtandır.